TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ ĐIỀU KIỆN DUY TRÌ MÔ HÌNH LÚA CÁNH ĐỒNG MẪU LỚN Ở HUYỆN LỆ THỦY, TỈNH QUẢNG BÌNH

Abstract

Tóm tắt: Nghiên cứu này phân tích tình hình sản xuất lúa cánh đồng mẫu lớn (CĐML), mức độ và điều kiện để duy trì mô hình sản xuất lúa CĐML. Một cuộc khảo sát nông hộ được thực hiện tại 3 xã có diện tích lúa lớn ở huyện Lệ Thủy bằng bảng hỏi bán cấu trúc để thu thập thông tin về diện tích, năng suất, sản lượng tiêu thụ, điều kiện sản xuất và khả năng duy trì mô hình sản xuất lúa CĐML. Kết quả cho thấy mô hình sản xuất lúa CĐML đã hình thành các vùng sản xuất lúa tập trung, góp phần giảm số thửa từ 5,7 thửa xuống còn 2,4 thửa/hộ. Diện tích trung bình một CĐML là 76,7 ha với khoảng 212 hộ tham gia sản xuất các giống mới chất lượng cao hơn, giảm được lượng giống sử dụng trung bình từ 5,9 kg/sào xuống còn 4,2 kg/sào, nâng cao năng suất 0,15 tạ/sào, đồng thời giảm được 4,1% tổng chi phí sản xuất so với sản xuất ngoài CĐML. Tuy vậy, mức độ duy trì quy trình sản xuất lúa CĐML còn thấp. Sau 4 năm thực hiện, có đến hơn 81,7% số hộ khảo sát không tiếp tục thực hiện đầy đủ các khâu của quy trình sản xuất lúa CĐML. Trong đó, khâu cùng thu hoạch vào một thời điểm, chăm sóc theo một quy trình và sử dụng đồng loạt một loại giống có tỷ lệ hộ không duy trì thực hiện cao nhất lần lượt là 69,5%, 61,1% và 47,2% số hộ khảo sát. Liên kết tiêu thụ lúa CĐML thông qua hợp đồng với doanh nghiệp còn nhiều hạn chế. Sản lượng lúa CĐML tiêu thụ theo hợp đồng đã giảm từ 40% xuống chỉ còn 15,9% sau 4 năm thực hiện mô hình sản xuất lúa CĐML.

Từ khóa: tình hình sản xuất, khả năng duy trì, sản xuất lúa, cánh đồng mẫu lớn

https://doi.org/10.26459/hueuni-jard.v128i3A.5015
PDF (Vietnamese)

References

  1. Chu Văn Cấp, Lê Xuân Tạo (2013), Cánh đồng mẫu lớn ở Đồng bằng Sông Cửu Long – Mô hình sản xuất hiệu quả, Tạp chí cộng sản 79, 40–45.
  2. Chi cục Thống kê tỉnh Quảng Bình (2016), Niên giám thống kê tỉnh Quảng Bình, Nxb. Thống kê.
  3. Trần Văn Hiếu (2012), Cánh đồng mẫu lớn – Mô hình liên kết bốn nhà bước đầu có hiệu quả ở ĐBSCL, Lý luận chính trị, số 11/2012, 68–74.
  4. Nguyễn Trí Ngọc (2013), Kết quả triển khai mô hình “cánh đồng mẫu lớn” trong sản xuất lúa của cả nuớc trong vụ HT 2011– ĐX 2011–2012 và định huớng phát triển trong thời gian tiếp theo, Báo cáo của Cục trưởng Cục Trồng trọt.
  5. Tổng cục thống kê, (2012), Kết quả điều tra nông thôn, nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản năm 2011, Nxb. Thống Kê.
  6. Trung tâm Khuyên nông Quảng Bình, Kết quả thực hiện mô hình CĐML trên cây lúa vụ Đông xuân 2013–2014, 2014–2015, 2015–2016, Báo cáo của Trung tâm Khuyến nông Quảng Bình.
  7. Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Bình (2014), Kết quả thực hiện xây dựng cánh đồng lớn năm 2014, kế hoạch năm 2015, Báo cáo của Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Bình.
  8. UBND xã Đông Sơn, Kết quả triển khai, thực hiện “Cánh đồng mẫu lớn”, áp dụng cơ giới hoá đồng bộ vào sản xuất lúa năm 2013 tại xã Đông Sơn, Báo cáo tổng kết nông nghiệp của UBND xã Đông Sơn.