Abstract
Tóm tắt: Hồ tiêu là cây trồng có giá trị ở Việt Nam nhưng dịch bệnh chết nhanh do Phytophthora capsici gây hại đã làm giảm diện tích đáng kể. Việc xử lý phun potassium phosphonate lên tán lá cây trồng dễ thực hiện, nhưng hiệu quả trừ bệnh rất thấp, trong lúc đó biện pháp tưới thuốc potassium phosphonate vào gốc quá tốn kém và gây ô nhiễm môi trường. Tiêm thuốc potassium phosphonate cho cây ăn quả để phòng trừ bệnh hại do Phytophthora dễ dàng thực hiện, nhưng với cây hồ tiêu hiện tại chưa có dụng cụ tiêm thích hợp. Tiến hành tiêm potassium phosphonate qua thân bằng bộ dụng cụ được cải tiến dựa trên phương pháp tiêm thực hiện cho cây thân gỗ cho thấy với nồng độ áp dụng từ 10 đến 40% có thể phòng trừ bệnh chết nhanh nhưng không ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển và năng suất cây trồng. Phương pháp tiêm potassium phosphonate qua thân với nồng độ 40% là tốt nhất, hiệu quả kinh tế nhất để phòng trừ bệnh chết nhanh đối với cây hồ tiêu. Ngoài ra, phương pháp này có mức chi phí phù hợp với người nông dân, thuận tiện sử dụng, rất ít gây ô nhiễm môi trường, sức khỏe con và là phương pháp trừ bệnh có thể áp dụng cho canh tác hồ tiêu hữu cơ.
Từ khóa: hồ tiêu, potassium phosphonate, tiêm thân, bệnh chết nhanh
References
- Browne GT, Viveros M. A. (2005), Effects of phosphonate and mefenoxam treatments on development of perennial cankers caused by two Phytophthora spp. on almond, Plant Disease, 89, 241–249.
- Burgess. L. S. I., D. Summereil., N. V. Vien., Azzopar,di. S., T. N. Ha. (2002), Soilborne'Plant diseases in Vietnam, CD Rom, The Univ. Sydney, Royal Botanic'Gardens Sydney, NIPP, HAU. Copy right AusAid. Au.
- Daniel R., Guest D. (2006), Defence responses induced by potassium phosphonate in Phytophthora palmivora-challenged Arabidopsis thaliana, Physiological and Molecular Plant Pathology, 67, 194–201.
- Daniel R., Wilson B. A., Cahill D. M. (2005), Potassium phosphonate alters the defence response of Xanthorrhoea australis following infection by Phytophthora cinnamomi, Australasian Plant Pathology, 34, 541–548.
- Darvas, J. M., Toerien J. C. and Milne D. L. (1984), Control of avocado root rot by trunk injection, Plant Disease, 68, 691–693.
- Dunhill R. H. (1990), The manufacture and properties of phosphonic (phosphorous) acid, Australasian Plant Pathology, 19, 138–139.
- Giblin F., Pegg, Thomas G., Whiley A., Anderson J., Smith L. (2007), Phosphanate trunk injections and bark sprays, In Proceedings VI World Avocado Congress (Actas VI Congreso Mundial del Aguacate), Viña Del Mar, Chile, 1–6, (International Avocado Society).
- Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (2018), Hồ tiêu Việt Nam: Diện tích, sản lượng, xuất khẩu, giá qua các năm, http://peppervietnam.com/ho-tieu-viet-nam-dien-tich-san-luong-xuat-khau-gia-qua-cac-nam (verified 6 Aug 2018).
- Guest D., and Grant B. (1991), The complex action of phosphonates as antifungal agents, Biological Reviews, 66, 159–187.
- Guest D. I., Anderson R. D., Foard H. J., Phillips D., Worboys S., Middleton R. M. (1994), Long-term control of Phytophthora diseases of cocoa using trunk-injected phosphonate, Plant Pathology, 43, 479–492.
- Guest D. I., Nguyen Minh C., Sangchote S., Vawdrey L., Diczbalis Y. (2004), Integrated management of phytophthora diseases of durian: recommendations and benefit-cost analysis, Diversity and management of Phytophthora in Southeast Asia, 222–226.
- Kumar R. A., Vasu K., Velayudhan K.T., Ramachandran V., Suseela Bhai R., Unnikrishnan G. (2009), Translocation and distribution of 32P labelled potassium phosphonate in black pepper (Piper nigrum L), Crop Protection, 28, 878–881.
- Nene Y. L., Thapliyal P. N. (1993), Fungicides in plant disease control, (International Science Publisher: New York).
- Nguyễn Mạnh Chinh, Phạm Văn Biên, Bùi Cách Tuyến, Mai Thành Phụng, Nguyễn Mạnh Hùng (2012), Cẩm nang thuốc bảo vệ thực vật, Nxb. Nông nghiệp, 746.
- Nguyễn Vĩnh Trường (2004), Thử nghiệm kỹ thuật ngâm rễ tiêu trong dung dich thuốc phosacide để phòng trị bệnh chết héo hồ tiêu ở Quảng Trị, Tạp chí BVTV, 194, 7–10.
- Nguyen Vinh Truong, Lester W. Bugess and Edward C. Y. Liew (2012), Greenhouse and field evaluations of potassium phosphonate: the control of Phytophthora foot rot of black pepper in Vietnam, Archives of Phytopathology and Plant Protection, 45, 724–739.
- Nguyễn Vĩnh Trường, Nguyễn Văn Được, Trần Hữu Hiếu và Nguyễn Chí Thịnh (2012), Kết quả khảo nghiệm Potassium phosphonate phòng trừ bệnh chết nhanh hồ tiêu ở Quảng Trị, Tạp chí BVTV, 246, 13–18.
- Nguyễn Vĩnh Trường (2016), Bệnh chết nhanh do Phytophthora hồ tiêu, Tạp chí BVTV, 2 (265), 50–56.
- Ouimette D. G., Coffey M. D. (1990), Symplastic entry and phloem translocation of phosphonate, Pesticide Biochemistry and Physiology, 38, 18–25.
- Pegg K. G. (1990), Tree injection methodology, Australasian Plant Pathology, 19, 142–143.
- Romero M. A., Gonzalez M., Serrano M. S., Sanchez M. E. (2019), Trunk injection of fosetyl-aluminium controls the root disease caused by Phytophthora cinnamomi on Quercus ilex woodlands, Annals of Applied Biology, 174, 313–318.
- Thao H. T. B., Yamakawa T., Myint A. K., Sarr P. S. (2008), Effects of phosphite, a reduced form of phosphate, on the growth and phosphorus nutrition of spinach (Spinacia oleracea L.), Soil Science & Plant Nutrition, 54, 761–768.
- Thao H. T. B., Yamakawa T. (2009), Phosphite (phosphorous acid): Fungicide, fertilizer or bio-stimulator?, Soil Science & Plant Nutrition, 55, 228–234.
- Tri, M. V., N. T. T. Binh., and D. I. Guest. (2002), Using trunh-injected phosphonate for the control of Phytophthora palmivora diseases in durian, In Workshop on Phytophthora in Southeast Asia, ChiangMai, Thailand, 8–12.