Abstract
Tóm tắt: Mục tiêu chính của nghiên cứu này nhằm ước tính hệ số phát thải khí mêtan (CH4) từ đường tiêu hóa của bò trong các hệ thống chăn nuôi khác nhau tại tỉnh Quảng Nam. Tổng cộng có 90 hộ nuôi bò thuộc ba hệ thống (thâm canh, bán thâm canh và quảng canh, 30 hộ/hệ thống) được tiến hành khảo sát. Khí CH4 phát thải từ đường tiêu hóa được ước tính theo phương pháp của IPCC (2006) lớp 3 qua mô hình Ruminant. Kết quả nghiên cứu cho thấy mỗi hộ nuôi bò ở các hệ thống thâm canh, bán thâm canh và quảng canh có tổng diện tích đất lần lượt là 0,61; 0,86 và 2,27 ha/hộ, trong đó tỷ lệ đất trồng cỏ lần lượt 16,4 %; 9,3 % và 0 %; Quy mô đàn bò lần lượt là 4,73; 4,23 và 6,03 con/hộ. Hệ số phát thải khí CH4 từ đường tiêu hóa trung bình mỗi con bò ở hệ thống thâm canh, bán thâm canh và quảng canh tương ứng 31,45 ; 30,00 và 23,48 kg CH4/con/năm. Tổng lượng khí CH4 phát thải từ đường tiêu hóa ở đàn bò tỉnh Quảng Nam năm 2015 ước đạt 4.512,5 tấn, tương đương tiềm năng gây hiệu ứng nhà kính là 112.812,5 tấn CO2eq.
Từ khóa: nuôi bò thâm canh, bán thâm canh, quảng canh, phát thải khí mêtan
References
- Nguyễn Xuân Bả, Đinh văn Dũng, Nguyễn Thị Mùi, Nguyễn Hữu Văn, Phạm Hồng Sơn, Hoàng Thị Mai, Trần Thanh Hải, Rowan Smith, Parsons D. và Corfield J. (2015), Hiện trạng hệ thống chăn nuôi bò sinh sản trong nông hộ ở vùng duyên hải Nam trung bộ, Việt Nam, Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. 21, 109-117.
- Bộ NN và PTNT (2008), Quyết định 2730/QĐ-BNN-KHCN ngày 05/9/2008 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chương trình hành động thích ứng với biến đổi khí hậu của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn giai đoạn 2008-2020.
- Bộ NN và PTNT (2011), Quyết định số 3119/QĐ-BNN-KCN (2011) của Bộ bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phê duyệt đề án giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp,nông thôn đến năm 2020.
- Cottle, D. J., Nolan J. V. and Wiedemann S. G. (2011), Ruminant enteric methane mitigation: a review, Anim.Prod. 51, 491-514.
- Đinh Văn Dũng, Lê Đức Ngoan, Lê Đình Phùng, Văn Tiến Dũng ( 2016), Hiện trạng và một số kịch bản giảm phát thải khí mêtan từ chăn nuôi bò thịt bán thâm canh quy mô nông hộ ở Tây Nguyên: Nghiên cứu trường hợp tại huyện Eakar tỉnh Đắck Lắck, Tạp chí Nông nghiệp và phát triển nông thôn, 2, 79-86.
- FAOSTAT (2015), http://faostat3.fao.org/download/G1/GE/E.
- Hoàng Kim Giao (2016), Nhìn lại sự phát triển đàn bò trong nước và số lượng thịt do chúng cung cấp từ năm 2010 đến năm 2015, Tạp chí Khoa học Kỹ thuật Chăn nuôi, 211, 9-13.
- GSO (2015), Tổng cục thống kê. Tình hình kinh tế - xã hội 11 tháng năm 2015. https://www.gso.gov.vn/Default.aspx?tabid=621&ItemID=15478.
- Hegarty R. S., Alcock D., Robinson D. L., Goopy J. P. and Vercoe P. E. (2010), Nutritional and flock management options to reduce methane output and methane per unit product from sheep enterprises, Anim. Prod. Sci. 50, 1026–1033.
- Herrero M., Havlík P., Valin H., Notenbaert A., Rufino M. C., Thornton P. K., Blümmel M., Weiss F., Grace D. and Obersteiner M. (2013), Biomass use, production, feed efficiencies, and greenhouse gas emissions from global livestock systems, Proceedings of the National Academy of Sciences, 110, 20888-20893.
- IPCC (2006), Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories. Chapter 10: Emissions from Livestock and Manure Management. pp 10.29.
- Murray R. M., Brayant A. M. and Leng R. A. (1976), Rates of production of methane in the rumen and large intestine of sheep, Bri. J. Nutrition. 36, 1-14.
- Lê Đức Ngoan, Đinh Văn Dũng, Lê Đình Phùng, Lê Văn Thực, Vũ Chí Cương, Lê Thị Hoa Sen, và Ramírez-Retrepo C.A. (2015), Hiện trạng và một số kịch bản giảm phát thải khí methane từ chăn nuôi bò thịt bán thâm canh quy mô nông hộ ở đồng bằng sông Hồng: Nghiên cứu trường hợp tại huyện Đông Anh – Hà Nội, Tạp chí Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn, 7, 70-79.
- Lê Đức Ngoan, Đinh Văn Dũng, Lê Đình Phùng (2016), Hiện trạng và kịch bản giảm phát thải khí mêtan từ đường tiêu hóa của hệ thống nuôi bò quảng canh quy mô nông hộ ở Quảng Ngãi, Tạp chí Khoa học, Đại học Cần Thơ, 46, 1-7.
- Parsons D., Lane P.A., Ngoan L. D., Ba N. X., Tuan D. T., Van N. H., Dung D. V. and Phung L. D. (2013), Systems of cattle production in South Central Coastal Vietnam, Rural Devel L. R. 25(2), http://www.lrrd.org/.
- Lê Đình Phùng, Đinh Văn Dũng, Lê Đức Ngoan (2016), Hiện trạng và một số kịch bản giảm phát thải khí methane đồng thời tăng năng suất chăn nuôi từ hệ thống bò bê quy mô nông hộ ở Bà vì – Hà Nội, Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 13, 83-91.
- Lê Đình Phùng, Đinh Văn Dũng, Lê Đức Ngoan, Nguyễn Hải Quân và Dương Thanh Hải (2016), Hiện trạng và kịch bản giảm phát thải khí mêtan từ hệ thống nuôi bò thịt thâm canh quy mô nông hộ ở Quảng Ngãi, Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 17, 58-66.