Abstract
Thế kỷ XVII, chúa Nguyễn ở Đàng Trong (thuộc Đại Việt) tiếp tục hành trình mở đất về phía Nam. Các cuộc di dân vào vùng lãnh thổ và chiến tranh với các nước Hoa Anh, Chiêm Thành, Chân Lạp liên tiếp diễn ra, trong đó, cuộc chiến tranh của chúa Nguyễn ở vùng đất Kauthara Champa là một sự kiện lớn trong lịch sử mở rộng lãnh thổ về phía Nam của nước Đại Việt (Việt Nam ngày nay). Cho đến nay, kết quả nghiên cứu cuộc chiến tranh mở đất của chúa Nguyễn trên vùng đất Kauthara chỉ đề cập ở một số công trình sử học của Quốc sử quán triều Nguyễn như Đại Nam thực lục tiền biên, Đại Nam liệt truyện tiền biên, Đại Nam Thống nhất chí hay Phủ Biên Tạp Lục của Lê Quý Đôn.
References
- Ngô Văn Ban (2016), Địa danh dọc đường ven biển Khánh Hòa qua ca dao, tuyền thuyết, tín ngưỡng dân gian địa phương, Nxb Đà Nẵng.
- Ngô Văn Ban, Võ Triều Dương (2011), Chuyện kể dân gian đất Ninh Hòa, Nxb Văn hóa Thông tin, Hà Nội.
- Lê Quý Đôn (2007), Phủ biên tạp lục, Nxb Văn hóa Thông tin, Hà Nội
- Nguyễn Văn Khánh (2003), Tìm hiểu giá trị lịch sử và văn hóa truyền thống Khánh Hòa 350 năm, Nxb CTQG, Hà Nội,
- Phạm Đình Khiêm (1960), Đi tìm địa điểm và di tích hai thành cổ Quảng Nam và Phú Yên đầu thế kỷ XVIII, Khảo cổ tập san, Tập 1,
- Li Tana (2001), Xứ Đàng trong thế kỷ XVII và XVIII - Một mô hình khác của Việt Nam, “Những vấn đề lịch sử Việt Nam”, Nxb Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh
- Li Tana (1999), Xứ Đàng Trong – Lịch sử Kinh tế-Xã hội Việt Nam thế kỷ XVII và XVIII, Nxb Trẻ, Thành phố Hồ Chí Minh
- Nguyễn Quốc Lộc (2009), Phú Yên mở đầu sự nghiệp khai phá xứ Đàng Trong của các chúa Nguyễn, Phú Yên, Xuân Kỷ Sửu.
- Quốc sử quán triều Nguyễn (2007) Khâm định Việt sử, thông giám cương mục, tập 2, Nxb Giáo dục, Hà Nội
- Quốc sử quán triều Nguyễn (2006), Đại Nam thực lục, Tập I, Nxb, Giáo dục, Hà Nội.
- Quốc sử quán triều Nguyễn (2006), Đại Nam nhất thống chí, Tập III, Nxb, Thuận Hóa, Huế.
- Quốc sử quán triều Nguyễn (1993), Đại Nam liệt truyện, Tập I, Nxb, Thuận Hóa, Huế.
- Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa (2003), Địa chí Khánh Hòa, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
- Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên (2009), Lịch sử Phú Yên từ thế kỷ XVII đến thế kỷ XVIII, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội.