KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN NGHỆ THUẬT TRONG TIỂU THUYẾT TRONG SƯƠNG HỒNG HIỆN RA VÀ NGƯỜI ĐÀN BÀ TRÊN ĐẢO

Tóm tắt

Hồ Anh Thái là nhà văn tiêu biểu, nổi bật của văn xuôi Việt Nam đương đại. Nhắc đến Hồ Anh Thái, giới nghiên cứu phê bình thường nhắc đến một chân dung văn học với nhiều tìm tòi, đổi mới, cách tân trong kĩ thuật viết tiểu thuyết cũng như một tư duy tiểu thuyết độc đáo, mới lạ. Nhà văn quê gốc Nghệ An này đã mang đến cho nền văn học nước nhà một luồng gió mới, một hơi thở mới. Tiểu thuyết Trong sương hồng hiện ra và Người đàn bà trên đảo đã ghi dấu cho những nỗ lực thể nghiệm của kĩ thuật dòng ý thức, hiện thực huyền ảo, tiểu thuyết đa thanh, nghệ thuật trần thuật mới, v.v trong giai đoạn đầu, trước thập niên 90 của thế kỉ XX. Bài viết này hướng đến tập trung phân tích và lí giải yếu tố không gian và thời gian nghệ thuật trong hai tiểu thuyết này. Đây có thể coi là hai yếu tố quan trọng nhất trong dấu ấn tư duy nghệ thuật tiểu thuyết Hồ Anh Thái giai đoạn đầu. Cách chồng xếp các lớp không gian khác nhau và đan xen các lớp thời gian mang đậm dấu ấn huyền thoại và kĩ thuật dòng ý thức khiến cho những tiểu thuyết này điển hình của nghệ thuật hiện đại – một thế giới vẫn còn hiếm gặp ở Việt Nam đương thời.