ĐỔI MỚI MÔ HÌNH TỔ CHỨC VÀ TĂNG QUYỀN TỰ CHỦ CHO CHÍNH QUYỀN CẤP TỈNH - NGHIÊN CỨU TRƯỜNG HỢP THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Abstract

Trước Đổi mới năm 1986, cấu trúc bộ máy nhà nước ở Việt Nam được thiết lập theo nguyên tắc tập quyền xã hội chủ nghĩa. Với cấu trúc này, chính quyền địa phương gần như lệ thuộc hoàn toàn vào chính quyền trung ương. Trong nền kinh tế thị trường, các tỉnh cần nhiều nguồn lực, quyền tự chủ và không gian chính sách hơn để theo đuổi các mục tiêu phát triển. Những yêu cầu này không được đáp ứng đã thúc đẩy các tỉnh phá rào để thu hút đầu tư. Thực trạng đó đặt ra yêu cầu phải đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương. Thực tiễn cho thấy việc đổi mới chính quyền địa phương ở Việt Nam hiện nay tập trung vào hai nội dung đó là đổi mới mô hình tổ chức và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhằm tăng quyền tự chủ cho chính quyền địa phương. Các chính sách cải cách chính quyền địa phương trước hết được triển khai mạnh mẽ tại các thành phố trực thuộc trung ương, trong đó có Thành phố Hồ Chí Minh. Bài viết này sẽ tập trung phân tích và đánh giá về chính sách đổi mới mô hình tổ chức và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền nhằm tăng quyền tự chủ cho chính quyền cấp tỉnh qua nghiên cứu trường hợp Thành phố Hồ Chí Minh.